เราพาเพื่อนๆ มายังถ้ำผานางคอย สถานที่ซึ่งมีเรื่องเล่าสืบทอดตำนานรักของพระนาง จนเป็นที่มาของชื่อถ้ำผานางคอย ถ้ำแห่งนี้เป็นส่วนหนึ่งของภูเขาหินปูน ที่ตั้งตระหง่านกลางป่า ปกคลุมด้วยแมกไม้น้อยใหญ่ อดีตเมื่อผืนป่ายังอุดมสมบูรณ์ ละแวกนี้เต็มไปด้วยสัตว์มากมายหลายชนิด โดยเฉพาะกวางป่า เป็นที่มาของชื่ออำเภอร้องกวาง จังหวัดแพร่ ภายในถ้ำมีหินงอกหินย้อยสวยวิจิตรอลังการเป็นประติมากรรม ที่ธรรมชาติสรรค์สร้างไว้และถูกร้อยเรียงเรื่องราวให้เข้ากับตำนาน
จากหยดหินก่อให้เกิดรูปทรงผู้หญิงกำลังโอบอุ้มลูกน้อย กลายเป็นตำนานรักยิ่งใหญ่ของหญิงสาวสูงศักดิ์กับชายหัวหน้าฝีพาย เมื่อ 800 ปีที่แล้ว ด้วยแรงแรงอธิษฐานทำให้นางกลายเป็นหินรอคอยการกลับมาของชายอันเป็นที่รักของเธอ โดดเด่นอยู่ที่ลานกลางถ้ำ เป็นที่มาของชื่อถ้ำผานางคอย ปัจจุบันถ้ำผานางคอยได้รับการปรับภูมิทัศน์ พัฒนาเส้นทาง ติดไฟ และป้ายบอกถึงความเป็นมาประวัติศาสตร์ และตำนาน “ผานางคอย” ไว้รับนักท่องเที่ยวอย่างเต็มรูปแบบแล้ว ภายในถ้ำเต็มไปด้วยหินงอกหินย้อยระยิบระยับ แบ่งออกเป็น 13 จุด ตั้งชื่อเรียงร้อยกันอย่างไพเราะ ข้างบนมีลานหินเล็กๆ ซึ่งเป็นที่นั่งเรียกกันว่าลานนางคอย ก่อนถึงปากถ้ำด้านหลัง ชาวบ้านได้นำพระพุทธรูปตั้งไว้เพื่อให้นักท่องเที่ยวได้กราบไว้บูชา ขอพรก่อนเดินทางกลับอีกด้วยนะครับ
ที่อยู่ :ถนนท้องถิ่น พร. 1004 บ้านแม่ทราย-บ้านแม่ยางโพธิ์ ตำบล ร้องกวาง
ประเภทที่เที่ยว :เชิงอนุรักษ์, อุทยานแห่งชาติ, ถ้ำ, จุดชมวิว
ประเภทกิจกรรม :ถ่ายรูป,ชมถ้ำ
ที่จอดรถ :มี
การเดินทาง :ตัวถ้ำอยู่ห่างจากตัวจังหวัดประมาณ 34 กิโลเมตร ตามเส้นทางสายแพร่ – ร้องกวาง – น่าน ทางหลวงหมายเลข 101 ถึงช่วงกิโลเมตร ที่ 58 – 59 เลี้ยวซ้ายเข้าไปประมาณ 800 เมตร
